Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 - Tuần 9, Tiết 34: Cách lập ý của bài văn biểu cảm

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 - Tuần 9, Tiết 34: Cách lập ý của bài văn biểu cảm

1. NGỮ VĂN 7 _ TUẦN 9 TIẾT 34 CÁCH LẬP Ý CỦA BÀI VĂN BIỂU CẢM I. NHỮNG CÁCH LẬP Ý THƯỜNG GẶP CỦA BÀI VĂN BIỂU CẢM 1. Liên hệ hịên tại với tương lai. * Đoạn văn trích: Cây tre Việt Nam (Thép Mới) - Đoạn văn lập ý bằng cách liên hệ hịên tại với tương lai + Từ thực tế tương lai đất nước: Sắt, thép, xi măng cốt sắt, tác giả đã nhớ về hình ảnh gần gũi, thân thuộc không thể thiếu của cây tre VN. - Từ đó bộc lộ cảm xúc: Yêu mến, gắn bó, gần gũi, và sự am hiểu về cây tre. - Tác giả biểu cảm trực tiếp bằng các biện pháp: + Liên tưởng + Điệp từ, điệp cấu trúc câu + Dùng câu, cảm thám + Cách nói ẩn dụ, nhân hoá 2. Hồi tưởng quá khứ và suy nghĩ về hiện tại. * Đoạn văn: Người ham chơi (theo Hoàng phủ Ngọc Tường) - Tác giả say mê con gà đất + Tôi say mê nhất là con gà đất + Đến bây giờ, tôi vẫn còn cảm nhận + Còn gì vui hơn sớm mai. - Gợi cảm xúc yêu mến, gắn bó với con gà đất (1 thứ đồ chơi dân gian thuở ấu thơ) mở rộng ra: Là cảm nghĩ đối với đồ chơi trẻ em.
2. - Đoạn văn trên lập ý bằng cách hồi tưởng quá khứ (về kỷ niệm say mê con gà đất) mà suy nghĩ về hiện tại (suy nghĩ về những đồ chơi trẻ con) 3. Tưởng tượng tình huống, hứa hẹn, mong ước. a. Đoạn văn 1: - Dùng hình thức tưởng tượng tình huống để bày tỏ tình cảm đối với cô giáo -Tác giả đã tưởng tượng, nhớ lại những kỷ niệm: Cô giữa đàn con nhỏ. + Nghe tiếng cô đọc bài + Cô theo dõi lớp học + Cô thất vọng khi 1 em cầm bút viết sai - Tình cảm yêu quý, kính trọng và biết ơn b. Đoạn văn 2: Đoạn văn lập ý bằng cách theo tình huống tưởng tượng, giả định 4. Quan sát và suy ngẫm: - Hình ảnh bóng dáng và nét mặt của mẹ: + “Cái bóng đen đủi và tiếng thở dài” + “Tóc đường ngồi ..lưa thưa” + “Lúc u tối cười . hai bên gò má” + “Hai hàm răng mấy năm nay” - Quan sát kỹ, miêu tả chi tiết, sinh động => Hình ảnh được biểu cảm hiện lên rõ nét. => Tình cảm càng thể hịên sâu sắc hơn. * KẾT LUẬN: - Hồi tưởng kỉ niệm quá khứ
3. - Suy nghĩ về hiện tại, mơ ước tới tương lai - Tưởng tượng tình huống, hứa hẹn, mong ước - Vừa qua sát vừa suy ngẫm, vừa thể hiện cảm xúc. => Tình cảm phải chân thật, sự việc nêu ra phải có trong kinh nghiệm để người đọc tin và đồng cảm. II. LUYỆN TẬP BÀI TẬP 1 (SGK/121) Tập lập ý bài văn biểu cảm cho đề bài: “Cảm xúc về vườn nhà” 1. Tìm hiểu đề: - Thể loại: Biểu cảm - Nội dung: Cảm xúc về vườn nhà - Tình cảm: Yêu mến gắn bó 2. Tìm ý: Trả lời các câu hỏi ở phần 2 3. Lập dàn bài: a. Mở bài: - Giới thiệu vườn và tình cảm của mình đối với vườn nhà. b. Thân bài: - Miêu tả vườn, lai lịch của vườn. - Vườn gắn bó với cuộc sống vui buồn của gia đình. - Vườn và lao động của cha mẹ c. Kết bài - Cảm xúc về vườn nhà.