Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 - Tuần 2 - Trường THCS Chu Văn An

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 - Tuần 2 - Trường THCS Chu Văn An

1. TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN TỔ VĂN – GDCD ** NỘI DUNG HỌC MÔN NGỮ VĂN KHỐI: 7 A. NỘI DUNG BÀI HỌC Tiết 5: Làm văn: BỐ CỤC TRONG VĂN BẢN I. Bố cục và những yêu cầu về bố cục trong văn bản 1. Bố cục văn bản Ví dụ: SGK/28 - Không nên tùy tiện viết nội dung nào trước cũng được. - Nội dung trong đoạn phải được sắp xếp một cách trình tự, rành mạch và hợp lí. - Sự sắp xếp nội dung các phần theo một trình tự hợp lí: gọi là bố cục * Ghi nhớ: SGK/28 2. Những yêu cầu về bố cục trong văn bản Ví dụ: SGK/29 a. Hai câu chuyện trên chưa có bố cục. b. Cách kể chuyện trên rất lộn xộn, khó tiếp nhận, nội dung các câu không thống nhất với nhau. c. Bố cục hai câu chuyện trên nên sắp xếp lại như trong sách Ngữ Văn 6. 3. Các phần của bố cục a. Nhiệm vụ của ba phần trong văn miêu tả. + Mở bài: Giới thiệu đối tượng + Thân bài: Miêu tả đối tượng + Kết bài: Cảm nghĩ về đối tượng b. Nhiệm vụ của ba phần trong văn tự sự. + Mở bài: Giới thiệu sự việc + Thân bài: Diễn biến sự việc + Kết bài: Cảm nghĩ về sự việc * Ghi nhớ: SGK/ 30 II. Luyện tập Bài tập 1: SGK Lấy hai cách kể về chuyện Hai con dê (tập đọc 1).  Cách a: kết quả sự việc trước nguyên nhân sự việc, làm cho người đọc khó hiểu và không hứng thú.  Cách b: Nguyên nhân sự việc trước kết quả sự việc, dễ hiểu vì câu chuyện có đầu có đuôi, làm cho người đọc tò mò theo dõi câu chuyện. 2. Bài tập 2: SGK * Bố cục của truyện “Cuộc chia tay của những con búp bê” có thể gồm các phần nội dung sau: - Mẹ bắt hai con chia đồ chơi - Hai anh em Thành và Thủy rất thương yêu nhau. - Chuyện về hai con búp bê. - Thành đưa em đến lớp chào cô giáo và các bạn. - Hai anh em phải chia đồ chơi. - Thủy để hai con búp bê lại cho Thành.
2. Các phần của truyện được sắp xếp theo thứ tự thời gian và được phân biệt rạch ròi, cho nên bố cục đó rành mạch, hợp lí. 3. Bài tập 3: SGK (I) Mở bài: Chào mừng các đại biểu, các thầy cô và các bạn tham dự Hội nghị. (II) Thân bài: (1) Nêu rõ bản thân đã học thế nào trên lớp. (2) Nêu rõ bản thân đã học thế nào ở nhà. (3) Nêu rõ bản thân đã học thế nào trong cuộc sống. (4) Nêu thành tích hoạt động Đội và thành tích văn nghệ của bản thân. (III) Kết bài: Chúc Hội nghị thành công. Bố cục chưa thật rành mạch và hợp lí. B. NỘI DUNG TỰ HỌC - Xem lại nội dung bài học, hiểu được bài có những nội dung nào? Xem lại các bài tập đã làm. - Làm những bài tập còn lại trong SGK. - Soạn bài cho tiết học sau: Mạch lạc trong văn bản (HS đọc ngữ liệu SGK.31)
3. TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN TỔ VĂN – GDCD ** NỘI DUNG HỌC MÔN NGỮ VĂN KHỐI: 7 A. NỘI DUNG BÀI HỌC Tiết 6 Làm văn: MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN I. Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản 1. Mạch lạc trong văn bản Là sự tiếp nối các câu, các ý theo một trình tự hợp lí; đảm bảo sự thông suốt, liên tục, không đứt đoạn. Các câu, các đoạn phải xoay quanh chủ đề thống nhất. Văn bản cần phải mạch lạc. 2. Các điều kiện để văn bản có tính mạch lạc * Ví dụ: SGK/31,32 Văn bản: “Cuộc chia tay của những con búp bê” – Khánh Hoài - Các sự việc chính trong truyện. - Chính chủ đề của tác phẩm đã liên kết những sự việc nêu trên thành một thể thống nhất. - Mối liên hệ giữa các phần trong văn bản: Liên hệ thời gian, không gian, tâm lí nhớ lại, ý nghĩa,...rất tự nhiên và hợp lí. * Ghi nhớ: SGK/32 II. Luyện tập 1. Bài tập1: SGK a. Văn bản “Mẹ tôi”: - Văn bản xoay quanh chủ đề: Thái độ của người cha trước sự vô lễ của En-ri-cô với mẹ giáo dục, răn dạy con biết kính yêu cha mẹ - Các ý, các đoạn trong văn bản đều hướng về chủ đề đó: + Thái độ của người cha về hành động của con. + Người cha nhắc lại công lao và tình cảm của người mẹ đối với En-ri-cô. b. Văn bản Lão nông dân và các con”: - Chủ đề: “lao động là vàng” là chủ đề xuyên suốt toàn bài. + Hai câu mở bài nêu chủ đề. + Đoạn giữa: kho vàng chôn dưới đất và sức lao động của con người làm nên lúa tốt “vàng”. + Đoạn kết: 4 câu kết: nhấn mạnh chủ đề thêm một lần nữa để khắc sâu. c. Đoạn văn ( bổ sung) của Tô Hoài. - Ý chủ đạo xuyên suốt đoạn văn: sắc vàng trù phú, đầm ấm của làng quê vào mùa đông giữa ngày mùa. + Câu đầu giới thiệu bao quát về sắc vàng trong thời gian (mùa đông, giữa ngày mùa) trong không gian (làng quê). + Miêu tả những biểu hiện phong phú của sắc vàng + Nhận xét, cảm nhận của tác giả về sắc vàng đó. -> Trình tự ba phần nhất quán, rõ ràng: làm cho bố cục mạch lạc. 2. Bài tập 2: SGK (HS tự làm). Hướng dẫn làm bài tập 2 Câu hỏi gợi ý: - Ý chủ đạo của truyện là gì?
4. - Nếu thuật lại tỉ mỉ nguyên nhân dẫn đến cuộc chia tay của hai người lớn thì ý chủ đạo của truyện có thay đổi không? B. NỘI DUNG TỰ HỌC - Xem lại nội dung bài học, hiểu được bài có những nội dung nào? Xem lại các bài tập đã làm. - Làm những bài tập còn lại trong SGK. - Soạn bài cho tiết học sau: Những câu hát về tình cảm gia đình (SGK.35) + Xác định thể loại. + Bài 1: Xác định nhân vật trữ tình. Nêu nội dung chính. + Nêu nghệ thuật được sử dụng trong bài 1.
5. TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN TỔ VĂN – GDCD ** NỘI DUNG HỌC MÔN NGỮ VĂN KHỐI: 7 A. NỘI DUNG BÀI HỌC Chủ đề: CA DAO VIỆT NAM VỀ CON NGƯỜI VÀ QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC Tiết 7 Văn bản: CA DAO, DÂN CA NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH I. Tìm hiểu chung: 1. Thể loại: SGK/35 2. Từ khó: SGK/35 II. Đọc hiểu văn bản Bài 1: 1. Nhân vật trữ tình. - Ông bà, cha mẹ, anh chị em trong gia đình. - Đối tượng: người mẹ khi ru con nói với mẹ. 2. Những tình cảm được bộc lộ trong bài ca dao. - Lời hát ru ngọt ngào của người mẹ. - Hình ảnh so sánh: + Công cha: núi ngất trời + Nghĩa mẹ: ngước biển Đông Công cha nghĩa mẹ to lớn vô cùng. - Bổn phận, trách nhiệm của kẻ làm con trước công lao to lớn ấy là con cái phải biết công ơn, phụng dưỡng và kính yêu cha mẹ. Khẳng định công ơn trời biển của cha mẹ đối với con. 3. Nghệ thuật - Sử dụng biện pháp so sánh, ẩn dụ, đối xứng, tăng cấp... - Giọng điệu ngọt ngào mà trang nghiêm. - Diễn tả tình cảm qua những mô típ. - Sử dụng thơ lục bát và lục bát biến thể. 4. Ý nghĩa của văn bản. Tình cảm đối với ông bà, cha mẹ, anh em và tình cảm của ông bà, cha mẹ đối với con cháu luôn là những tình cảm sâu nặng, thiêng liêng nhất trong đời sống mỗi con người. * Ghi nhớ: SGK/36 B. NỘI DUNG TỰ HỌC - Xem lại nội dung bài học, hiểu được nội dung trong văn bản nêu những vấn đề cơ bản nào? Có những dẫn chứng nào kèm theo? - Viết đoạn văn về tình cảm anh em trong một gia đình. - Soạn bài cho tiết học sau: Tình yêu quê hương, đất nước, con người (SGK/37). + Xác định thể loại.
6. + Bài (4) Xác định nhân vật trữ tình. Nêu nội dung chính. + Nêu nghệ thuật được sử dụng trong hai bài (4).
7. TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN TỔ VĂN – GDCD ** NỘI DUNG HỌC MÔN NGỮ VĂN KHỐI: 7 A. NỘI DUNG BÀI HỌC Tiết 8 Văn bản: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH YÊU QUÊ HƯƠNG ĐẤT NƯỚC, CON NGƯỜI I. Tìm hiểu chung: 1. Thể loại: SGK/35 2. Từ khó: SGK/38,39 II. Đọc hiểu văn bản. Bài 4: 1.Tình yêu chân chất, tinh tế, niềm tự hào đối với con người, lịch sự truyền thống văn hóa của quê hương, đất nước. - Đối xứng, hoán đổi vị trí điểm nhìn của người miêu tả. - Điệp ngữ, đảo ngữ: “đứng bên ni đồng, đứng bên tê đồng, mênh mông bát ngát, bát ngát mênh mông”. - Từ láy “mênh mông, bát ngát” gợi sự rộng lớn, trù phú, đầy sức sống của cánh đồng. 2. Hình ảnh người con gái trong hai câu cuối. - Thể thơ tự do, âm điệu ngọt ngào. - Người con gái ở nông thôn bắt đầu tuổi dậy thì mơn mởn như chẽn lúa đòng đòng. - Từ láy “đòng đòng, phất phơ”. phơi phới đầy sức xuân. 3. Nghệ thuật - Sử dụng kết câu lời hỏi đáp, lời chào mời, lời nhắn gửi , thường gợi nhiều hơn tả. - Có giọng điệu tha thiết và tự hào. - Cấu tứ đa dạng, độc đáo. - Thể thơ lục bát và lục bát biến thể. 4. Ý nghĩa văn bản Ca dao bồi đắp thêm tình cảm cao đẹp của con người đối với quê hương, đất nước và con người * Ghi nhớ: SGK/40 B. NỘI DUNG TỰ HỌC - Xem lại nội dung bài học, hiểu được nội dung trong văn bản nêu những vấn đề cơ bản nào? Có những dẫn chứng nào kèm theo? - Viết đoạn văn về tình cảm của em đối với quê hương. - Soạn bài cho tiết học sau: Những câu hát than thân (Bài 2). + Xác định thể loại. + Xác định nhân vật trữ tình. + Nêu nội dung chính. + Nêu nghệ thuật được sử dụng trong bài.