Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 - Tuần 13 - Trường THCS Chu Văn An

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 - Tuần 13 - Trường THCS Chu Văn An

1. TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN TỔ VĂN – GDCD *** NỘI DUNG HỌC MÔN NGỮ VĂN KHỐI: 6 A. NỘI DUNG BÀI HỌC Tiết 49, 50 Đọc: Văn bản 2: GIỌT SƯƠNG ĐÊM Trần Đức Tiến I. Khởi động Đọc câu hỏi phần chuẩn bị đọc. II. Hình thành kiến thức 1. Trải nghiệm cùng văn bản - Đọc văn bản. - Đọc câu hỏi dự đoán, suy luận SGK.92. 2. Suy ngẫm và phản hồi Đọc và trả lời các câu hỏi 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 SGK.93. Câu 1. Ngôi thứ ba. Nhân vật: Thằn Lằn, Bọ Dừa, cụ giáo Cóc. Câu 2. Đoạn văn được kể bằng lời của người kể chuyện. Câu 3. - e – b – d – a – c - Sự việc a là quan trọng nhất. Vì sự việc này có ý nghĩa sâu sắc: sau một đêm mất ngủ, Bọ Dừa nhận ra chính mình, trở về quê hương sau bao năm xa cách, lãng quên. Câu 4. - Điệp từ, liệt kê, so sánh, nhân hóa và sử dụng nhiều từ láy. - Phản ánh đặc điểm sinh hoạt của loài vật, thể hiện đặc điểm của con người. Câu 5. Trong đêm thanh vắng, Bọ Dừa nghe thấy những âm thanh quen thuộc, đặc biệt là giọt sương bất ngờ rơi xuống cổ khiến ông sực nhớ quê nhà. Đó là lý do khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ ở xóm Bờ Giậu. Câu 6. - Ông đã ngủ ngoài trời dưới vòm lá trúc và có cơ hội được ngắm nhìn trời mây, lắng nghe âm thanh của lá cây, côn trùng, tiếng gió, tiếng sương rơi. - Thông điệp: cuộc sống bận rộn khiến chúng ta quên đi những điều thân thuộc, gần gũi. Vì vậy, hãy biết trân trọng những giá trị của cuộc sống. Câu 7. - Truyện có kết thúc mở để người đọc tự cảm nhận về lời nói của cụ giáo Cóc. - Nếu là em, em sẽ kết thúc câu chuyện: Bọ Dừa về quê sum họp cùng gia đình và nhận ra quê hương, gia đình là điều đáng quý nhất trong cuộc đời của mỗi con người.
2.  GV đặt câu hỏi gợi nhắc lại những kiến thức liên quan đến tri thức đọc hiểu. III. Luyện tập Em hãy vẽ sơ đồ tư duy về thể loại truyện đồng thoại qua văn bản Giọt sương đêm. IV. Vận dụng Nêu những việc làm cụ thể của em thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm những người thân trong gia đình. B. NỘI DUNG TỰ HỌC - Xem lại nội dung bài học. - Đọc nội dung bài mới Thực hành tiếng Việt SGK.96, 97, 98.
3. Tiết 51, 52 THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT I. Khởi động Viết câu trả lời của em cho những câu hỏi dưới đây: - Kể tên các thành phần chính của câu. - Tìm thành phần chính trong câu sau: Mẹ em là một giáo viên. II. Hình thành kiến thức 1. Đọc và giải các bài tập SGK.96, 97, 98. 2. Gợi ý trả lời. Bài 1 SGK.96 - Câu a có chủ ngữ “vuốt” là một danh từ. - Câu b có chủ ngữ “những cái vuốt ở chân, ở khoeo” là một cụm danh từ. → Tác dụng của việc dùng cụm danh từ làm chủ ngữ: làm cho thông tin của câu được đầy đủ, chi tiết hơn. Cụm danh từ làm chủ ngữ ở câu b đã cho biết thêm vị trí của những chiếc vuốt được miêu tả. Bài 2 SGK.97 a. So với cách dùng vị ngữ “bò lên” thì cách diễn đạt “mon men bò lên” đã bổ sung thêm những thành phần miêu tả cách thức thực hiện hành động từ đó giúp ta hình dung rõ hơn thái độ của Dế Mèn đó là rón rén, sợ sệt, từ từ bò lên sau khi biết chị Cốc đã bỏ đi. b. So với cách dùng vị ngữ “khóc” thì cụm động từ “khóc thảm thiết” đã bổ sung thêm những thành phần miêu tả cách thức thực hiện hành động từ đó giúp ta hình dung diễn tả mức độ khóc lóc vô cùng thương tâm, đau xót. c. So với cách diễn đạt “nóng”, cụm tính từ “nóng hầm hập” giúp ta hình dung mức độ nóng đạt tới đỉnh điểm, vô cùng oi bức, khó chịu. Tác dụng của việc sử dụng các cụm động từ, tính từ làm vị ngữ bổ sung thông tin chi tiết, cụ thể cho việc miêu tả hành động, tính chất của chủ thể được nói đến trong câu. Bài 3 SGK.97 Văn bản Bài học đường đời đầu tiên (Tô Hoài): - Tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống. => Vị ngữ trong câu là chuỗi gồm hai cụm động từ. - Thỉnh thoảng, tôi ngứa chân đá một cái, ghẹo anh Gọng Vó lấm láp vừa ngơ ngác dưới đầm lên. => Vị ngữ trong câu này là chuỗi gồm hơn hai cụm động từ. Văn bản Giọt sương đêm (Trần Đức Tiến) - Bọ Dừa rùng mình, tỉnh hẳn. => Vị ngữ trong câu là chuỗi gồm hai cụm động từ. - Thằn Lằn vừa chui ra khỏi bình gốm vỡ, chưa kịp vươn vai tập mấy động tác thể dục, đã thấy ông khách quần áo chỉnh tề đứng chờ. => Vị ngữ trong câu này là chuỗi gồm hơn hai cụm động từ. Bài 4 SGK.97 a. Vị khách đó/ giật mình.
4. b. Những chiếc lá của cây bàng/ rơi xào xạc. c. Trời/ rét buốt. - Tác dụng: những câu mở rộng thành phần câu giúp thể hiện nghĩa của câu chi tiết, rõ ràng hơn so với các câu chưa mở rộng. Bài 5 SGK.97 a. Các từ láy: phanh phách, hủn hoẳn, phành phạch, giòn giã, rung rinh. - Tác dụng: các từ láy góp phần diễn tả rõ ràng, chi tiết hơn vẻ đẹp cường tráng, khoẻ mạnh của chú Dế Mèn. b. Những câu văn sử dụng phép so sánh: Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. - Tác dụng: làm cho việc miêu tả trở nên sinh động và hấp dẫn hơn, giúp người đọc hình dung rõ hơn về sự lợi hại của những chiếc vuốt ở nhân vật Dế Mèn, qua đó góp phần thể hiện niềm tự hào, kiêu hành của nhân vật về chính mình. Bài 6 SGK.98 a. Từ “tợn” có các nghĩa sau: - Dữ. - Bạo đến mức liễu lĩnh, không biết sợ hãi là gì. - Ở mức độ cao một cách khác thường (thường có hàm ý chê). b. Từ “tợn” trong đoạn văn trên được sử dụng với nghĩa: Bạo đến mức liều lĩnh, không biết sợ hãi gì, lộ rõ vẻ thách thức. - Cơ sở để xác định là dựa vào nội dung những câu văn sau đó: “Dám cà khịa với tất cả mọi bà con trong xóm. Khi tôi to tiếng thì ai cũng nhịn, không ai đáp lại”.  - Cụm từ SGK. 82 + Cụm danh từ + Cụm động từ + Cụm tính từ - Cách mở rộng thành phần chỉnh của câu bằng cụm từ. - Tác dụng. III. Luyện tập Em hãy vẽ sơ đồ vẽ sơ đồ tóm tắt về mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ. IV. Vận dụng Văn bản Bài học đường đời đầu tiên kết thúc với hình ảnh “Tôi đứng lặng giờ lâu, nghĩ về bài học đường đời đầu tiên”. Hãy đóng vai Dế Mèn và viết về bài học đó bằng một đoạn văn (từ 150 đến 200 chữ), trong đó sử dụng ít nhất hai câu mở rộng thành phần chính bằng cụm từ. B. NỘI DUNG TỰ HỌC - Xem lại đoạn văn đã viết. - Đọc nội dung bài mới Viết: Kể lại một trải nghiệm của bản thân.