Đề thi đề nghị môn Sinh học Lớp 11 Kỳ thi Olympic 23-3 Tỉnh ĐăkNông lần thứ 5 - Năm học 2017-2018 - Trường THPT Chuyên Nguyễn Chí Thanh
a. Tên của các nhóm sinh vật tham gia vào các vị trí (a), (b), (c), (d).
b. Đặc điểm hoạt động của nhóm sinh vật (d) và biện pháp khắc phục?
c. Thực vật có đặc điểm thích nghi như thế nào trong việc bảo vệ tế bào khỏi bị dư lượng NH3 đầu độc? Trình bày ý nghĩa của quá trình này.
2. (1 điểm) Động lực vận chuyển các chất trong mạch gỗ (xilem) và mạch rây (phloem) ở cây thân gỗ khác nhau như thế nào? Tại sao mạch rây phải là các tế bào sống, còn mạch gỗ thì không?
3. (1,5 điểm)
a. Với các loại cây trồng sau nên chú ý bổ sung loại phân bón chủ yếu nào để đạt năng suất cao: mía, cà chua, cải ngọt, táo, vải, khoai lang, rau muống, củ cải đường, khoai tây? Giải thích.
b. Vì sao việc không hấp thụ tia lục được coi là một đặc điểm thích nghi của lá cây?
Đáp án câu hỏi 1: (Đặt các ý và thang điểm của nó trong từng hàng để dễ định dạng)
File đính kèm:
- de_thi_de_nghi_mon_sinh_hoc_lop_11_ky_thi_olympic_23_3_tinh.doc
Nội dung text: Đề thi đề nghị môn Sinh học Lớp 11 Kỳ thi Olympic 23-3 Tỉnh ĐăkNông lần thứ 5 - Năm học 2017-2018 - Trường THPT Chuyên Nguyễn Chí Thanh
- - Vận tốc khuếch tán CO 2 vào không khí trong phế nang lớn hơn vận tốc khuếch tán O2 khoảng 25 lần. - Bề mặt trao đổi khí rộng, ẩm ướt, có sự lưu thông khí và có hệ thống mao 0,25 điểm mạch dày đặc. 1c) - Tế bào sống cần O2 để hô hấp nên cần lượng lớn O2 (95%) 0,25 điểm - Cần 1 lượng nhỏ CO2 để gây phản xạ thở: 0,25 điểm + CO2 kích thích lên trung khu hô hấp gián tiếp qua nồng độ H+ tác động lên thụ thể xoang động mạch cảnh và cung động mạch chủ làm tăng phản xạ hô hấp + CO2 trong máu tăng →khuếch tán vào dịch não tủy → kích thích thụ thể hóa học trung ương → gây tăng hô hấp 2a) Sai. Lượng nước tiểu bài xuất của hai người đều tăng, nhưng ở người B 0,25 điểm tăng nhiều hơn. Vì: - Thức ăn mặn chứa nhiều Na + làm tăng áp suất thẩm thấu của máu, dẫn đến:Vỏ thượng thận giảm tiết aldosteron → giảm tái hấp thu Na+ ở ống thận → tăng thải Na + qua bài tiết. Kích thích trung khu điều hòa trao đổi nước nằm ở vùng dưới đồi thị gây cảm giác khát → phải uống nước, đồng thời thùy sau tuyến yên tăng cường tiết hoocmon chống đa niệu (ADH) → tăng tái hấp thu nước ở ống thận, sau đó huyết áp tăng → áp suất lọc ở cầu thận tăng → lượng dịch lọc ở cầu thận tăng → tăng bài xuất nước tiểu để loại thải muối. - Người B uống rượu: rượu có tác dụng ức chế thùy thùy sau tuyến yên tiết 0,25 điểm hoocmon ADH → giảm tái hấp thu nước ở ống thận → tăng lượng nước tiểu. 2b) - Sai. Động mạch vành tim xuất phát từ gốc động mạch chủ và đưa máu đi 0,25 điểm vào nuôi tim. Khi tim co lượng máu vào động mạch vành ít, khi tim giãn máu đưa vào động mạch vành nhiều. - Giải thích: Khi co các cơ tim ép lại làm giảm kích thước mạch vành, 0,25 điểm ngược lại khi tim giãn các cơ giãn ra làm tăng tiết diện mạch, máu dồn ngược về gốc động mạch chủ và vào mạch vành nhiều hơn để nuôi tim. 3a) - Chú thích sơ đồ: 1, 0 điểm 1. Tuyến tụy. 2. Tế bào beta. 3. Tế bào anpha. 4. Insulin. 5. Glucagon. 6. Glycogen. 7. Glucôzơ. 8. Glucôzơ. 3b) - Quá trình chuyển hóa xảy ra ở tế bào: gan và cơ. 0,25 điểm 3c) - Các loại hoocmon khác tham gia vào quá trình điều hòa: Cortizol và 0,25 điểm Adrenalin. 4
- hiện tính hướng kép: hướng đất và hướng nước. - Ngọn hướng sáng dương còn đầu rễ hướng đất dương là do: 0,25 điểm + Dưới tác động của ánh sáng auxin ở phần ngọn và phần rễ chuyển về phía không có ánh sáng làm cho sự sinh trưởng, mặt dưới của phần chồi nhanh hơn làm cho phần ngọn mọc thẳng lên theo tính hướng sáng dương. + Trong khi đó mặt dưới của rễ hàm lượng auxin lại quá cao do lượng 0,25 điểm auxin từ phần ngọn chuyển xuống gây ức chế sự sinh trưởng ở mặt dưới so với mặt trên. Làm cho đỉnh rễ quay xuống hướng đất dương. 3) - Cắt đỉnh bao chồi mầm của 1 cây và đặt nó lên 1 khối thạch. 0,25 điểm - Sau đó đặt khối thạch trên cây mầm bị cắt bỏ bao chồi mầm và giữ trong 0,25 điểm tối. Khối thạch đặt ở trung tâm trên đỉnh của bao chồi mầm làm cho thân sinh trưởng thẳng đứng. Khi đặt khối thạch lệch sang 1 bên (để làm tăng nồng độ 1 phía) thì bao chồi mầm uốn cong. - Kết luận: bao chồi mầm uốn cong đến hướng nguồn sáng do phía tối có 0,25 điểm nồng độ auxin cao hơn. - Hướng động xảy ra chậm là do cần phải có sự phân bố lại hoocmon ở 2 0,25 điểm phía của bộ phận tiếp nhận kích thích. Còn ứng động xảy ra nhanh là do thay đổi sức trương nước của tế bào chuyên hóa, miền chuyên hóa hoặc thay đổi đồng hồ sinh học. 4a) Auxin tổng hợp ở đỉnh sinh trưởng nên vận chuyển có hướng xuống gốc 0,25 điểm theo trọng lực. GA sinh ở các phần non của cây do đó ko có hướng vận chuyển. 4b) Auxin được tổng hợp từ axit amin tryptophan nên luôn có N. GA được 0,25 điểm tổng hợp từ CxHy (hydrocacbon) nên không có chứa N trong phân tử. 6
- không tiết TSH - do u tuyến giáp làm cho các tế bào tuyến tiết nhiều TH Biểu hiện Trẻ em: chậm lớn, trí não Tăng cường chuyển kém phát triển. hóa, thần kinh căng 0,25 điểm Người lớn: hoạt động TK thẳng, thân nhiệt giảm sút, trí nhớ kém cao, ăn nhiều nhưng gầy, mắt lồi 2) - Điện thế nghỉ của nơron không thay đổi. 0,25 điểm - Giải thích: Điện thế nghỉ phụ thuộc vào sự chênh lệch điện tích dương (+) 0,25 điểm ở mặt ngoài màng và điện tích âm (-) ở mặt trong màng do K + đi ra ngoài chứ không phụ thuộc nồng độ Na+ ở bên ngoài. - Khi có kích thích tới ngưỡng điện thế hoạt động giảm đi so với bình 0,25 điểm thường. - Giải thích: Nồng độ Na+ trong máu giảm dẫn đến nồng độ Na+ở dịch ngoại 0,25 điểm bào giảm vì vậy khi cổng Na mở, lượng Na + đi từ ngoài vào giảm đi so với bình thường. 3) - Với xinap đối giao cảm ở tim 0,5 điểm + Axêtilcôlin sau khi gắn vào thụ thể ở màng sau đã làm mở kênh K +, làm cho K+ đi ra do đó ngăn cản điện thế hoạt động xuất hiện. + Ý nghĩa: làm tim giảm nhịp có và giảm lực co. - Với xinap của cung phản xạ vận động: 0,5 điểm + Axêtilcôlin sau khi gắn vào thụ thể ở màng sau đã làm mở kênh Na +, làm cho Na+ đi từ ngoài vào trong gây nên khử cực và đảo cực do đó làm xuất hiện điện thế hoạt động. + Điện thế hoạt động xuất hiện ở màng sau xinap làm cho cơ vân co, gây nên các cử động theo ý muốn. 4) - Tập tính lội nước là tập tính bẩm sinh nên sẽ được truyền lại cho thế hệ sau 0,125 của vịt con. điểm - Hiện tượng vịt con đi theo gà mẹ là hành vi in vết và không có tác dụng 0,375 với đời con của chúng vì in vết là một hành vi bản năng được thực hiện lại ở điểm mỗi thế hệ. 8
- F1. ♀Aa: ♂Aa (cái lông xoăn và đực lông thẳng) F2. ♀ 1AA: 2Aa: 1aa ♂ 1AA: 2Aa: 1aa => ♂ xoăn chiếm 1/8= 12,5% (phù hợp) (vì theo F1 ♂ Aa có kiểu hình 0,25 điểm thẳng) 3) Giả thuyết H0: tỉ lệ 1:2:1 Tính giá trị 2 0,75 điểm Tỉ lệ kiểu hình O E (O-E)2 (O-E)2/2 Nâu 18 22 16 0,7272 Trắng 45 44 1 0,0227 Đen 25 22 9 0,4090 88 88 2 =1,1589 Với P=0,05, bậc tự do=2→ 2 =1,1589<5,99→chấp nhận giả thuyết Ho, 0,25 điểm nghĩa là tỉ lệ 18:45:25 tương ứng với tỉ lệ 1:2:1, sự sai khác trong phép lai do yếu tố ngẫu nhiên. 10